Ze zijn er weer: Hollandse asperges! Van eind april tot eind juni kunnen we weer volop genieten van deze fijne groente. Omdat het seizoen van asperges maar kort is en omdat de groente boordevol goede stoffen zitten, worden ze ook wel ‘het witte goud’ genoemd. Echt een delicatesse!
Bomvol vitaminen & mineralen
Asperges bevatten de vitaminen A, C, K en diverse B-vitaminen. Ze zijn ook een rijke bron van mineralen; vooral ijzer, koper, mangaan, molybdeen, kalium, fosfor, zink, magnesium, seleen en calcium.
Eén van de belangrijkste eigenschappen van vitamine A is dat het het lichaam helpt beschermen tegen invasies van buitenaf. Het versterkt de weerstand op het niveau van de huid en de slijmvliezen in mond, neus, keel en longen, waardoor de kans op infecties verkleint. Het verzacht de huid en het versterkt de flow van beschermende Qi (ook wel Wei Qi genoemd) in de huid. Denk bijvoorbeeld aan de bescherming tegen de effecten van luchtvervuiling, maar ook aan indringers zoals virussen.
Vitamine A helpt ook bij de opbouw en het herstel van botten, tanden, haar, nagels, huid en de slijmvliezen van de longen en het spijsverteringskanaal. Het helpt om het bloed te voeden, zorgt voor het behoud van een goed zicht en het beschermt tegen nachtblindheid.
Vitamine C is belangrijk voor de opname van calcium en ijzer in het lichaam. Ook helpt het bij het afbreken van vetten en cholesterol. Vitamine K speelt een belangrijke rol bij de stolling van het bloed en de meeste B-vitamines spelen een rol in de energiehuishouding. Krachtige ondersteuning dus voor de gezondheid, die asperges!
Vochtafdrijvend
Net als ananas, komkommer en bleekselderij hebben ook asperges een vochtafdrijvende werking. Ze zijn daarmee goed voor de nieren. Dus houd je gemakkelijk wat vocht vast, dan bieden asperges uitkomst. Ze kunnen je urine wel een typische sterke geur geven. Een stof in asperges – het asparaginezuur – wordt in het lichaam namelijk omgezet in vluchtige zwavelhoudende verbindingen en dat zorgt voor die zwavelachtige geur in de urine. Niet iedereen heeft hier echter last van.
Groen, wit en paars
Asperges zijn er in de kleuren groen, wit en paars. De witte asperges groeien onder de grond en zien pas het daglicht als ze worden geoogst. Dit zorgt ervoor dat ze mooi wit blijven en niet verkleuren. De groene en paarse asperges worden pas geoogst als ze 25 centimeter boven de grond uitsteken. De groene of paarse kleur ontstaat zodra ze boven de grond uitsteken. De verschillende asperges verschillen duidelijk van smaak. De groene en paarse asperges zijn wat pittig-bitter van smaak en de witte exemplaren neigen naar een meer bitter-zoetige smaak.
Eindeloos variëren met asperges
Met name de groene en paarse asperges zijn gemakkelijk te verwerken en er is eindeloos mee te combineren. Denk bijvoorbeeld aan asperge-soep, een quiche met asperges, in een salade, in een omelet of met scrambled eggs, in een pasta, in een ovengerecht of gewoon in de wok als roerbakgerecht. Witte asperges lenen zich het beste voor soep of gekookt op het bord met wat gerookte zalm en peterselie.
Aankoop en bewaren
Wanneer je witte asperges koopt, neem dan ongeveer 1,5x de hoeveelheid van wat je voor een recept nodig hebt. Witte asperges moeten namelijk goed geschild worden en daarmee heb je behoorlijk wat verlies. Goed schillen is wel belangrijk, want anders worden de ze draderig en zijn ze echt niet fijn om op te eten. Wees dus niet te zuinig met schillen. Beter iets teveel geschild dan iets te weinig. Als je een soep maakt, kun je de schillen trouwens goed gebruiken bij het maken van de bouillon. Heeft het toch nog een functie en is het niet helemaal weggegooid.
De groene en paarse varianten hoef je niet te schillen en kun je zo in je gerecht verwerken. Wel moet je van zowel de witte als de groene en paarse asperges circa 2 centimeter van het onderste deel afsnijden. Dat is het harde, houtachtige en niet-eetbare deel.
Asperges zijn vers als ze een piepend geluid maken wanneer je twee asperges tegen elkaar wrijft. Verder is het belangrijk dat de kopjes stevig zijn en de onderkanten er niet uitgedroogd uitzien. Asperges zijn het lekkerst als je ze vers direct gebruikt. Gebruik je ze niet meteen op de dag van aankoop, dan kun je ze ook prima in de koelkast bewaren. Leg ze dan in een vochtige theedoek onderin de koelkast. Verwissel de theedoek na twee dagen. Het beste niet langer dan 4 dagen bewaren.
Asperges binnen TCM
Zoals hierboven gezegd, hebben asperges iets van een bittere smaak. De bittere smaak heeft een verkoelend (Yin) effect.
Bittere voeding heeft bovendien een samentrekkende, insnoerende werking in het lichaam. Het zorgt ervoor dat de energie van het lichaam daalt. Wanneer je dus last hebt van rusteloosheid, tomeloosheid en zelfs warmte/koorts (teveel Yang), dan kunnen bittere voedingsmiddelen een kalmerend en verkoelend effect hebben. Verder verhogen bittere voedingsmiddelen ook de spier-samentrekkingen van de darmen, wat de spijsvertering bevordert.
Heb je het daarentegen snel koud, voel je je verzwakt, nerveus en heb je tekens van droogte (droge mond, droge keel, droge huid, droog haar), dan is het beter om een exces aan bittere voeding te vermijden.