In de praktijk hoor ik van cliënten regelmatig dat ze juist op vakantie problemen krijgen met de spijsvertering. Daarom deze week – nu de vakantieperiode is begonnen – een artikel over welke invloed vakantie kan hebben op je spijsvertering. Met natuurlijk onderaan het artikel tips voor hoe je jouw vertering goed houdt tijdens de vakantie.
Waarom is de spijsvertering zo belangrijk?
De spijsvertering is een essentieel lichaamssysteem. In de spijsvertering worden namelijk door de Milt en de Maag Bloed en Qi (levensenergie) aangemaakt. Belangrijke voedingsstoffen worden uit de voeding gehaald en door de Milt en de Maag getransformeerd en getransporteerd. Daardoor kan het lichaam het opnemen als bruikbare brandstof. Je kunt wel zeggen, dat de spijsvertering het systeem is dat het leven in stand houdt. Zonder spijsvertering (en dus Qi, Bloed en voedingsstoffen) is er geen leven.
Klachten van de spijsvertering bekeken vanuit de TCM
Wanneer je spijsvertering in orde is, neem je gemakkelijk voedingsstoffen op en maak je voldoende energie aan. Je voelt je energiek, veerkrachtig en sterk. Als het niet goed werkt, kun je klachten krijgen. Denk aan verminderde eetlust, misselijkheid, opgeblazen gevoel, buikpijn, krampen, onregelmatige stoelgang of brandend maagzuur. Minder voor de hand liggende symptomen zijn vermoeidheid, hoofdpijn, allergische reacties, huiduitslag, extreme trek in zoetigheid of bloedend tandvlees. Ook depressieve gevoelens kunnen het resultaat zijn van een slecht functionerende spijsvertering.
Meer dan alleen voedselverwerking
De spijsvertering is meer dan alleen maar het verwerken van eten en drinken dat we dagelijks nuttigen. Binnen de TCM worden informatie en gedachten ook beschouwd als voeding voor het lichaam. Het is dus belangrijk om bewust te kiezen welke informatie je tot je neemt (en welke niet). En welke gedachten je een rol laat spelen (en welke niet).
Volgens TCM is het beter om tijdens het eten niets anders te doen dan te eten en daarvan te genieten. De maaltijd valt dan goed op de maag en wordt goed verteerd. Browsen op het internet, televisie kijken tijdens het eten of een stressvol gesprek tijdens het eten, kunnen de spijsvertering daarentegen goed verstoren. Te gehaast eten of eten terwijl je onderweg bent, zijn niet bevorderlijk voor de spijsvertering. De Milt en de Maag moeten dan namelijk harder werken om zowel de voeding als de informatie tegelijkertijd te verwerken. Dat veroorzaakt problemen zoals hierboven genoemd.
Oorzaken van klachten tijdens de vakantie
Het klinkt tegenstrijdig, maar veel mensen ervaren om meerdere redenen vooraf stress wanneer ze op vakantie gaan. Denk bijvoorbeeld aan werk dat nog moet worden afgemaakt. Of het huis dat nog even moet worden schoongemaakt, koffers die moeten worden gepakt, noem maar op. Stress is één van de belangrijkste oorzaken van spijsverteringsklachten op vakantie.
Een andere oorzaak waardoor de spijsvertering ontregeld kan raken, is de verandering van gewoonten wanneer je op vakantie bent. Misschien slaap je ’s morgens wat langer uit en blijf je ’s avonds wat langer op. Je beweegt wellicht wat minder en je eet vooral ’s avonds wat later dan normaal. De spijsvertering houdt van regelmaat en alles wat afwijkt van wat je normaal gewend bent, heeft invloed op de vertering.
En… niet te vergeten, er is op vakantie in een ander land vaak ook een verandering van spijs. Denk bijvoorbeeld aan meer olijfolie (zoals in de zuidelijke landen gebruikelijk) en meer witbrood. Vooral in warme landen ben je misschien snel geneigd om meer ijs, ijs-gekoelde drankjes, alcohol en meer zoetigheid te nemen. Met andere woorden: je eet en drinkt andere dingen dan normaal en ook daar moet je spijsvertering aan wennen. Daarnaast zijn voedingsmiddelen als ijs, ijs-gekoelde drankjes en zoetigheid extra belastend voor de Milt en de Maag. Meer info daarover in dit eerdere artikel.
Tips voor een goede spijsvertering op vakantie
1) Vermijd stress
Wil je jouw spijsvertering ook op vakantie goed laten verlopen? Dan is het belangrijk om allereerst niet gestresst aan de vakantie te beginnen. Neem wat extra tijd vrij voordat je vakantie begint. Je hebt dan rustig de tijd om het werk los te laten en je voor te bereiden op de reis.
2) Zorg voor (enige vorm van) regelmaat
Tijdens de vakantie wil je natuurlijk zoveel mogelijk loskomen van je dagelijkse routines – daarom is het tenslotte vakantie. Toch is het voor wat betreft maaltijden en lichaamsbeweging juist aan te bevelen om de regelmaat te bewaren. Eet vooral ’s avonds niet te laat; dat kan de spijsvertering al enorm helpen.
3) Vermijd een overmaat aan zoetigheid en ijs
Voor wat betreft zoetigheid, ijs en ijs-gekoelde drankjes: deze vormen een grote belasting voor de spijsvertering. Beter dus om dit zoveel mogelijk te vermijden. Kies daarvoor in de plaats liever voor warme voeding en drankjes op kamertemperatuur. Het klinkt tegenstrijdig, maar een kop verse muntthee koelt het lichaam beter af dan een glas frisdrank met ijs.
4) Drink voldoende water
Dit is een open deur, maar toch is het goed om het nog een keer te benoemen: drink voldoende water. Zeker wanneer je veel in de zon en/of in de zee bent en wanneer je (misschien wat meer) alcohol drinkt. Zowel de zon als de (zoute) zee als de alcohol hebben een uitdrogende werking op het lichaam. Altijd goed dus om preventief genoeg water te drinken.
5) Gebruik Umeboshi ter ondersteuning
Heb je – ondanks dat je er altijd wel rekening mee houdt – toch last van je spijsvertering op vakantie? Neem dan een doosje Umeboshi San tabletjes mee op reis. Umeboshi zijn ingemaakte Japanse abrikozen. De tabletjes zijn gemaakt speciaal voor op reis of onderweg. Ze hebben een zoutzure smaak wat de spijsvertering ondersteunt. De zoute smaak trekt vocht aan; de zure smaakt leidt naar binnen en naar beneden en het bewaart de lichaamssappen. Hierdoor voorkomt het uitdroging en bovendien bevordert het de ontlasting. Ook helpt Umeboshi om voedselvergiftiging en andere bacteriële maagproblemen te voorkomen en helpt het tegen misselijkheid. Super handig wanneer je ook last hebt van reisziekte.
Fijne vakantie!
Liefs,
Suzan